Marginalia

Przy okazji pisania o ekranizacji Rembrandta wspomniałem o tzw. „paragrafówkach” jako literaturze nieliniowej. Zbiegiem okoliczności w internetowym magazynie „Esensja” (to nie jest błąd) natknąłem się na wywiad z panem Mikołajem Kołyszko , jednym z animatorów polskiego nurtu literatury interaktywnej (z angielska zwie się jej produkty gamebookami , lecz wdzięczny byłbym, gdyby ktoś ukuł polski, krótki i zgrabny termin na te utwory).    Zaczynając od początku. Czym są owe gamebooki?    Najkrócej mówiąc: są to książki podzielone na nieduże rozdziały, których wybór i kolejność lektury zależy od decyzji czytelnika podjętych w czasie aktualnie czytanego rozdziału. Ponieważ nie lubię takich definicyj, gdyż strasznie przypominają mi awerroesowy problem z komedią i tragedią, przytoczę fragment rozdziału 15 gamebooka Beniamina Muszyńskiego pt. „Tło” : Młodzieniec dostał postrzał w bark, jego towarzyszka jest w znacznie gorszym stanie. Gdy się odwraca, na jej płóciennej sukni widzisz tr

Jestem wielbicielem książek w ich tradycyjnej, papierowej formie. Wiedzą o tym niemal wszyscy moi znajomi i cała rodzina. Ale bycie bibliofilem nie oznacza dla mnie bycia wrogiem elektronicznej formy literatury. Nie, nie uważam, że internet zabije książki . Media elektroniczne (w tym internet jako rdzeniowa sieć komunikacji, na pewno zmienią postać czytelnictwa i widać to już dziś, gdy wypowiedzi w dialogach przycinane są do stu sześćdziesięciu znaków standardowego esemesa , a w natłoku informacji ludzi męczą nawet artykuły tabloidowe dłuższe od jednej szpalty (nie kolumny! kolumna w gazecie to cała strona ).     Wracając do książek. Książkę papierową uważam za niedoścignioną wciąż formę przekazu literatury. Nie wymaga zasilania, jak czytnik e-booków, czy odtwarzacz audiobooków. Można założyć w niej tyle zakładek, co kart (czego żaden czytnik chyba jeszcze nie potrafi). A wrażenie, gdy w zimową no włączę małe światło i legnę na łóżku, by z muzyką w słuchawkach i kawą na stoliku de

Czy można sfilmować Rembrandta?    Zasadniczo brzmi to niedorzecznie. Film jest medium liniowym. Podobnie jak literatura i muzyka. O ile literatura potrafi złamać liniowość (tzw. gry paragrafowe), to muzyka i film jako ex definitio związane z czasem lektury, są skazane na rozmaite tricki. Film "Memento" jest tu jednym z lepszych przykładów.    Lektura obrazu, z kolei jest uniezależniona od czasu. W przypadku obrazu trzeba stosować z kolei tricki, by ukierunkować uwagę widza, tak, by czytał elementy obrazu w określonej kolejności.    Redagując ostatniego posta obejrzałem (dzięki otrzymanemu w pakiecie z HBO kanałowi Cinemax) film Greenawaya pt. "Kucharz, złodziej, jego żona i jej kochanek".    Nie bez kozery Greenaway nazywany jest "malarzem kina". Każdy kadr jest przemyślany niczym kompozycja obrazu. Czasem szokująca, czasem piękną, czasem poruszająca, innym razem obsceniczna, ale zawsze - przemyślana. Pierwszym, co rzuca się w oczy widza, to p